Olej konopny

Nie wiem, jak Ty, ale ja jestem wielką zwolenniczką tłoczonych na zimno, nierafinowanych olejów. W mojej kuchni takie oleje zajmują całą półkę – wielu z nich używam jako środków pielęgnacyjnych lub składników własnoręcznie przygotowywanych kosmetyków. Dzisiaj przedstawię olej, o którym narosło tyle mitów, że Jan Parandowski miałby niezłą konkurencję, gdyby ktoś pokusił się o ich spisanie ;-).
Olej konopny czyli…?
W styczniu 2016 w aptekach pojawił się pierwszy, uzyskiwany z konopi siewnych, polski suplement diety zawierający kanabinoidy. O tym fakcie informowano w wielu ogólnopolskich mediach, a nawet zorganizowano specjalną konferencję prasową, na którą zaproszono wielu naukowców, między innymi prof. Stanisława J. Czuczwarę czy profesor Iwonę Wawer. Skąd takie zamieszanie i takie zaangażowanie świata naukowego w promocję suplementu diety?
Wszystkiemu winna jest nazwa… konopie, wielu ludziom nieodłącznie kojarząca się z konopiami indyjskimi Cannabis indica, czyli marihuaną. Tymczasem gatunek konopii, który posłużył do wyprodukowania pierwszego w Polsce suplementu diety zawierającego kanabinoidy, to konopie siewne Cannabis sativa.
Konopie siewne to jedna z najdawniej uprawianych roślin, wykorzystywanych jako źródło oleju i włókna. W konopiach Cannabis sativa L. zidentyfikowano ponad 520 związków z różnych grup, ale najbardziej charakterystyczne dla tej rośliny są kannabinoidy. Kanabinoidy w postaci kwasów, kannabidiolowego (CBDA) i tetrahydrokannabinolowego (THCA-A).
THC a CBD – jak działają kanabinoidy?
Spectrum działania kanabinoidów jest szeroki. W tej chwili ograniczę się tylko do wskazania najważniejszych różnic. CBD to kannabinoid, który nie wywołuje efektów halucynogennych ani psychoaktywnych, poza tym znosi psychoaktywne działanie THC, wywołuje również korzystny wpływ na zdrowie.
Z kolei THC jest związkiem chemicznym, który wywołuje halucynacje i wprawia w stan odmiennej świadomości, ale także odpowiada za działanie lecznicze.
Cannabis sativa – odmiana przemysłowa | Pannabis indica – odmiana medyczna |
THC poniżej poziomu 0,3% | THC powyżej poziomu 0,3% |
Produkcja oleju | Produkcja leków |
Produkcja włókien | Nielegalna produkcja narkotyków |
Olej konopny (Hemp oil) a olej CBD – czym się różnią?
Główne różnice między olejem konopnym a olejem CBD to sposób ich wytwarzania i skład chemiczny. To bardzo ważne, żeby zapamiętać, czym się różnią, bo to pomoże Ci dokonać właściwego wyboru.
Olej konopny
Olej konopny wytwarzany jest przez tłoczenie nasion konopi, które zawierają bardzo małe ilości kannabinoidów. W dodatku proces tłoczenia oleju obniża je lub wręcz pozbawia ich zawartości.
W rezultacie olej konopny zawiera bardzo mało CBD i co do zasady pozbawiony jest THC. Olej konopny jest bardzo wartościowym olejem spożywczym.
Olej CBD
Olej CBD jest wytłaczany z innych niż nasiona części konopi, dlatego zawiera większe ilości CBD. Proces produkcji oleju jest tak zaprojektowany, aby zmaksymalizować CBD i zminimalizować obecność THC. Olej ten może jednak zawierać śladową ilość THC. Jednak będzie on całkowicie unieszkodliwiony, ponieważ jak wspomniałam powyżej CBD ma właściwość niwelowania skutków THC. Olej CBD jest olejem o właściwościach leczniczych i występuje w różnych stężeniach, ale temat ten jest tak ważny i tak obszerny, że zasługuje na osobny artykuł.
Dlaczego warto używać oleju konopnego?
Olej z konopi zawiera 75-80% niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT), w tym ok. 56% kwasu linolowego i 19% α-linolenowego. Stosunek kwasów ω-6 do ω-3 wynosi 3:1, co ma niebagatelne znaczenie.
Sama obecność w diecie kwasów z grupy NNKT nie gwarantuje dobroczynnego wpływu na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. O tym decyduje nie tylko ich ilość, ale także odpowiedni stosunek pomiędzy ω-6 a ω-3, który w przypadku oleju konopnego uznawany jest za optymalny i wynosi 3:1. Zachowanie takiej proporcji, powoduje, że ten olej jest w czołówce surowców pochodzenia roślinnego.
Dla tych, którzy nie pamiętają, przypomnę najważniejsze kierunki działania NNKT – niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych:
- są prekursorami w reakcjach biochemicznych, które regulują wiele procesów zachodzących w ludzkim organizmie,
- odpowiadają za usuwanie toksyn z komórek, pośredniczą w dostarczaniu substancji odżywczych,
- wzmacniają układ odpornościowy,
- ograniczają powstawanie stanów zapalnych.
Oprócz kwasów NNKT w oleju konopnym są także inne cenne związki, takie jak: fosfolipidy, sitosterole, tokoferole, karotenoidy, terpeny. Na szczególną uwagę zasługuje obecność steroli, szczególnie zaś β-sitosterolu, bo dzięki niemu olej ten charakteryzuje się właściwościami przeciwdrobnoustrojowymi i przeciwzapalnymi. Zdecydowanie korzystnie wpływa na poziom cholesterolu w organizmie.
Jak stosować i przechowywać olej konopny?
Dokładnie tak samo jak olej lniany. Zawsze trzymamy go w lodówce i podajemy na zimno. Nigdy nie stosujemy oleju konopnego do pieczenia ani do smażenia. Dla dorosłego 1–2 łyżki stołowe dziennie wystarczą.
Mam nadzieję, że olej konopny na stale zagości w Twojej diecie, do czego gorąco zachęcam.
Źródła:
EFSA. Scientific Opinion on the safety of hemp (Cannabis genus) for use as animal feed. EFSA Journal 2011;9(3):1-41.
Nissen L, Zatta A, Stefanini I i wsp. Characterization and antimicrobial activity of essential oils of industrial hemp varieties (Cannabis sativa L.). Fitoterapia. 2010;81(5):413-9.
Petrowić M, Debeljak Ž, Kezić N i wsp. Relationship between cannabinoids content and composition of fatty acids in hempseed oils. Food Chemistry 2015;170:218-25.